Main Article Content
Abstrakti
Në këtë artikull trajtohet qëndrimi i mbajtur nga shteti shqiptar ndaj shqiptarëve të shpërngulur nga viset e tyre etnike në Jugosllavi, të cilët u vendosën në Shqipëri gjatë viteve 1928-1929. Punimi nis me fillesat e ardhjes së shqiptarëve të viseve etnike shqiptare në shtetin amë, problemet e vështirësitë e ndeshura, si dhe mënyrën e trajtimit të tyre nga autoritetet e shtetit shqiptar. Artikulli sjell të dhëna të hollësishme për periudhën e marrë në shqyrtim, mbi procedurën e ndjekur nga Zyra Sekrete e Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe prefekturat, në lidhje me shqiptarët e arratisur nga Jugosllavia që hynin brenda kufirit të shtetit shqiptar deri në vendin e instalimit përfundimtar të tyre. Po ashtu, në këtë artikull pasqyrohet qëndrimi i mbajtur nga ana e drejtuesve të prefekturave ndaj shqiptarëve që hynin në territorin e Shqipërisë përmes kufirit me Jugosllavinë, si dhe jepen të dhëna mbi vendet e Shqipërisë, në të cilat, shqiptarët e shpërngulur nga Kosova dhe viset e tjera etnike, kërkonin të vendoseshin për të rinisur jetesën e tyre.
Fjalëkyçet
Article Details
How to Cite
Share
References
- Izber Hoti, Qëndrimi i diplomacisë italiane ndaj Shqipërisë dhe shqiptarëve (19301941) (Prishtinë: [mungon shtëpia botuese], 1997), 107-108; Halim Purellku, “Shpërngulja e organizuar e shqiptarëve nga Jugosllavia në Turqi në vitet 30-të të shek. XX dhe qëndrimi i Mbretërisë Shqiptare”, në 100 vjet Pavarësi, Aktet e konferencës shkencore ndërkombëtare, vëll. II, përgatiti për botim akademik Beqir Meta (Tiranë: Botimet albanologjike, 2014), 110.
- Teki Selenica, Shqipëria më 1927 (Tiranë: Tirana, 1928), CXXIV; Skender Lutfiu, “Shpërngulja e popullsisë shqiptare nga Mbretëria e Jugosllavisë dhe vendosja e tyre në Monarkinë Shqiptare faktor determinues në raportet midis dy vendeve (1928-1939)”. Kumtesë e mbajtur në konferencën shkencore Shqipëria mes Dy Luftërave Botërore: Aspekte të politikës, të së drejtës, shoqërisë dhe kulturës shqiptare në vitet 1925-1939, organizuar nga Instituti i Historisë (ASH) dhe Fakulteti Drejtësisë (UT), më 14 dhjetor 2023 (në proces botimi).
- Historia e Shqipërisë, vëll II, botim i Institutit të Historisë të Akademisë së Shkencave të RPSSH (Tiranë: 8 Nëntori, 1984), 45-48; Selenica, Shqipëria më 1927, CXXV; Marenglen Verli, Reforma agrare kolonizuese në Kosovë (1918-1941) (Tiranë: Iliria, 1992), 71; Marenglen Verli, Kosova në vështrim enciklopedik (Tiranë: Toena, 1999); Jusuf Osmani, Kolonizimi, reforma agrare dhe shpërngulja e shqiptarëve nga Kosova 1918-1941, (Dokumente): Kolonizimi, vëll.1 (Prishtinë: pa botues, 2016), 93.
- Jani Sota, “Kontributi i mërgimtarëve kosovarë për historinë dhe kulturën e Myzeqesë (1912-1945)”, Kosova, nr. 31-32 (2009): 305.
- Libri i Qarkoreve të Shtetit Shqiptar i Vitit 1922-1923, nr. 4, botim i Ministrisë së Punëve të Mbrendshme (Tiranë: Tirana, 1923), “Ligji mbi bursa për 36 djelmë shqiptarë prej viseve të mbetuna jashta shtetit shqiptar”, 403-404.
- 6Selenica, Shqipëria më 1927, CXXIX.
- Hoti, Qëndrimi i diplomacisë italiane ndaj Shqipërisë, 111-112; Purellku, “Shpërngulja e organizuar e shqiptarëve”, 110.
- *Për shqiptarët e viseve etnike shqiptare në Jugosllavi, të cilët u vendosën në Shqipëri, përdoreshin emërtime të ndryshme, si: emigrantë, imigrantë, muhaxhirë, shqiptarë irridentë.
- Libri i Qarkoreve i Vitit 1922-1923, nr. 5, botim i Ministrisë së Punëve të Mbrendshme (Tiranë: Tirana, 1923), Pjes’ e X-të – Ligje e rregullore, 267-268; Selenica, Shqipëria më 1927, CXXIII; Haxhi Shkoza, Financat e Shqipnis (1839-1934) (Tiranë: Nikaj, 1935), 18-19; “Ligjë. Mi të vendosurit e Emigrantëve dhe të Bujqëve në Tokat e Shtetit”, Shqipëtari i Amerikës, nr. 36, Korçë, 23 qershor 1923, 5.
- Po aty; Fletore Zyrtare, nr. 50, Vjeti VIII, botim i Ministrisë së Punëve të Mbrendshme (Tiranë: 16 shtator 1929), 1, Dekretligjë “Mbi përjashtimin e emigrandëve nga e tretëta edhe për vjetin 1929”, Tiranë, 22 gusht 1929.
- Joan Fultz Kontos, Red Cross – Black Eagle: A Biography of Albania’s American School (Boulder, Co: East European Monographs, distributed by Columbia University Press) (New York: 1981), 81; Miranda Vickers, Shqiptarët – Një histori moderne, përkthyer nga Xhevdet Shehu (Tiranë: Bota Shqiptare, 2008), 206-207.
- Selenica, Shqipëria më 1927, CXXVI.
- Po aty, CXXVII.
- Joseph Swire, Shqipëria. Ngritja e një mbretërie, përkthyer nga Kujtim Ymeri (Tiranë: Dituria, 2005), 369-370.
- The Near East and India, London: January 14, 1926; po aty, February, 11, 1926; po aty, September 2, 1926; Swire, Shqipëria. Ngritja e një mbretërie, 369.
- Selenica, Shqipëria më 1927, CXXIX.
- Swire, Shqipëria. Ngritja e një mbretërie, 370; Selenica, Shqipëria më 1927, CXXVIII.
- Selenica, Shqipëria më 1927, CXXVII.
- Hoti, Qëndrimi i diplomacisë italiane ndaj Shqipërisë, 109.
- Lutfiu, “Shpërngulja e popullsisë shqiptare”.
- Hoti, Qëndrimi i diplomacisë italiane ndaj Shqipërisë, 111-112; Purellku, “Shpërngulja e organizuar e shqiptarëve”, 110.
- Zamir Shtylla, “Shpërnguljet me dhunë të shqiptarëve nga Kosova dhe viset e tjera ndërmjet Dy Luftërave Botërore (1918-1941)”, në Çështja e Kosovës – Një problem historik dhe aktual, përmbledhje e akteve të simpoziumit të mbajtur në Tiranë, më 15-16 prill 1993, organizuar nga Instituti i Historisë – Prishtinë dhe Instituti i Historisë – Tiranë (Tiranë: [pa shtëpi botuese], 1996), 178.
- Arkivi Qendror Shtetëror i Republikës së Shqipërisë (më tej: AQSH), Fondi (më tej: F) 152, Viti (më tej: V) 1928, Dosja (më tej: D) 64, fl. 201. Telegram shifër nr. 3/68 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, Novruz Taçi, për Zyrën Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme (më tej: MPB), Kukës, 8 maj 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 369. Kopje e shkresës [pa numër] së konsullit shqiptar në Korfuz, M. Vrioni, për Ministrinë e Punëve të Jashtme të Shqipërisë, Korfuz, 26 qershor 1928.
- Lutfiu, “Shpërngulja e popullsisë shqiptare”.
- AQSH, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 201. Telegram shifër nr. 3/68 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 8 maj 1928.
- Po aty.
- Po aty, fl. 267. Telegram shifër nr. 3/91 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 5 qershor 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 322. Shkresë nr. 32/93 e komandantit të Përgjithshëm të Xhandarmërisë, Kasem Sejdini, për MPB-në, Tiranë, 27 qershor 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 214. Telegram shifër nr. 3/72 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 15 maj 1928; po aty, fl. 209. Telegram i MPB-së për Ministrinë e Punëve të Jashtme (më tej: MPJ) të Shqipërisë, Tiranë, 11 maj 1928; po aty, fl. 251. Telegram shifër nr. 3/84 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 28 maj 1928.
- Po aty, fl. 255. Telegram shifër nr. 3/86 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 31 maj 1928.
- Po aty, fl. 259. Telegram shifër nr. 3/87 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 2 qershor 1928.
- Po aty, fl. 217. Telegram shifër nr. 3/74 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 16 maj 1928.
- Po aty, fl. 230. Shkresë nr. 1104/III e prefektit të Beratit, Ismet Kryeziu, për Drejtorinë e Korrespondencës në MPB, Berat, 14 maj 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 369. Kopje e shkresës [pa numër] e konsullit shqiptar në Korfuz, M. Vrioni, për Ministrinë e Punëve të Jashtme të Shqipërisë, Korfuz, 26 qershor 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 209. Telegram i MPB-së për MPJ-në, Tiranë, 11 maj 1928; po aty, fl. 214. Telegram shifër nr. 3/72 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, Novruz Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 15 maj 1928; po aty, fl. 251. Telegram shifër nr. 3/84 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Kukës, 28 maj 1928; po aty, fl. 259. Telegram shifër nr. 3/87 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 2 qershor 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 369. Kopje e shkresës [pa numër] e konsullit shqiptar M. Vrioni në Korfuz për Ministrinë e Punëve të Jashtme të Shqipërisë, Korfuz, 26 qershor 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 242. Telegram shifër nr. 3/82 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 23 maj 1928.
- Po aty, fl. 255. Telegram shifër nr. 3/86 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 31 maj 1928; po aty, fl. 204. Telegram shifër nr. 3/69 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi, për MPB-në, Kukës, 9 maj 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 345. Telegram shifër nr. 3/113 i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 9 korrik 1928.
- Po aty, fl. 248. Telegram i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Vlorës dhe nënprefekturën e Delvinës, Tiranë, 26 maj 1928; po aty, fl. 276. Shkresë nr. 87/II Res. e nënprefekturës së Delvinës për prefekturën e Gjirokastrës
- dhe për dijeni Zyrës Sekrete të MPB-së, Delvinë, 1 qershor 1928; po aty, fl. 264. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Gjirokastrës, Tiranë, 4 qershor 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 308. Telegram nr. 118/7 Res. i prefekturës së Gjirokastrës për Zyrën Sekrete të MPB-së, Gjirokastër, 23 qershor 1928.
- * Shqiptari me inicialet Q. O., me origjinë nga Prizreni, kishte hyrë në Shqipëri së bashku me familjen e tij dhe fillimisht ishte strehuar në katundin Shikaj të Vaspasit. Atje, ai vendosi kontakte me krahinarin e Vaspasit për të zhvilluar veprimtari zbulimi në favor të shtetit shqiptar, por në fakt rezultoi e kundërta.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/1, fl. 636. Telegram shifër nr. 169/8 i Zyrës Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme për prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 21 maj 1928.
- Po aty, fl. 624.1. Telegram shifër nr. 169 i MPB-së për nënprefekturën e Pukës, Tiranë, 5 mars 1928; po aty, fl. 625. Shkresë nr. 19/I Res. e nënprefektit të Pukës për Zyrën Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme, Pukë, 9 mars 1928.
- Po aty, fl. 626. Shkresë nr. 169/I e Zyrës Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme për nënprefekturën e Pukës, Tiranë, 14 mars 1928; po aty, fl. 628. Telegram nr. 19/II Res. i nënprefektit të Pukës, S. Gostivari, për Zyrën Sekrete të
- Ministrisë së Punëve të Brendshme, Pukë, 6 prill 1928.
- Po aty, fl. 627. Shkresë nr. 169/II e Zyrës Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme për prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 7 prill 1928.
- Po aty, fl. 630. Shkresë nr. 169/IV e Zyrës Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme për prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 17 prill 1928.
- Po aty, fl. 634. Shkresë nr. 169/6 e ministrit të Punëve të Brendshme, Abdurrahman Dibra, për prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 26 prill 1928.
- Po aty, fl. 636. Telegram shifër nr. 169/8 i Zyrës Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme për prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 21 maj 1928.
- Po aty, fl. 638. Telegram shifër nr. 107/VI Res. i prefektit të Shkodrës, Siri Leskoviku, për Zyrën Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme, Shkodër, 3 qershor 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 251. Telegram shifër nr. 3/84 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Tiranë, 28 maj 1928; po aty, fl. 274. Telegram i MPB-së për prefekturën e Tiranës, Tiranë, 6 qershor 1928; po aty, fl. 275. Telegram i MPB-së për prefekturën e Durrësit, Tiranë, 6 qershor 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 357. Telegram shifër nr. 36/130 i Zyrës Sekrete të MPB-së për prefekturën e Vlorës, Tiranë, 16 korrik 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 225. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 18 maj 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 365. Telegram shifër nr. 46/ Res. i nënprefektit të Fierit, R. Kikia d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Fier, 19 korrik 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 245. Telegram i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 24 maj 1928.
- Po aty, fl. 229. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 19 maj 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 317. Telegram shifër i Zyrës Sekrete të MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 26 qershor 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 279. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 7 qershor 1928.
- Po aty, fl. 216. Telegram shifër i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 17 maj 1928; po aty, fl. 254. Telegram shifër i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe Drejtorinë e Emigracionit, Tiranë, 1 qershor 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 323. Telegram shifër nr. 3/105 Res. i prefektit të Kosovës, N. Taçi, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 28 qershor 1928; po aty, fl. 344. Telegram shifër nr. 3/111 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 8 korrik 1928.
- Po aty, fl. 328. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 2 korrik 1928.
- *Kjo nënë shqiptare quhej Oze Ademi.
- Po aty, fl. 343. Telegram shifër nr. 36/122 i Zyrës Sekrete të MPB-së për prefekturën e Durrësit, Tiranë, 9 korrik 1928.
- AQSH, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 209. Telegram i Ministrisë së Punëve të Brendshme për Ministrinë e Punëve të Jashtme, Tiranë, 11 maj 1928.
- Po aty, fl. 217. Telegram shifër nr. 3/74 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Kukës, 16 maj 1928.
- Po aty, fl. 216. Telegram shifër i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 17 maj 1928; po aty, fl. 245. Telegram i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 24 maj 1928.
- Po aty, fl. 251. Telegram shifër nr. 3/84 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Tiranë, 28 maj 1928; po aty, fl. 255. Telegram shifër nr. 3/86 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së,
- Tiranë, 31 maj 1928; po aty, fl. 259. Telegram shifër nr. 3/87 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 2 qershor 1928.
- Po aty, fl. 210, Telegram shifër nr. 3/71 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Tiranë, 14 maj 1928.
- Po aty, fl. 222. Telegram shifër nr. 3/75 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Tiranë, 17 maj 1928; po aty, fl. 242. Telegram shifër nr. 3/82 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 23 maj 1928; po aty, fl. 267. Telegram shifër nr. 3/91 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 5 qershor 1928; po aty, fl. 269. Telegram shifër nr. 3/92 Res. i prefektit të prefekturës së
- Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 5 qershor 1928; po aty, fl. 283. Telegram shifër nr. 50 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Tiranë, 9 qershor 1928.
- Po aty, fl. 242. Telegram shifër nr. 3/82 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 23 maj 1928.
- Po aty, fl. 230. Shkresë nr. 1104/III e prefektit të prefekturës së Beratit, Ismet Kryeziu për MPB-në, Tiranë, Berat, 14 maj 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 303. Shkresë nr. 76 Res. e prefektit të Beratit, I. Kryeziu, për Drejtorinë e Korrespondencës së MPB-së, Berat, 16 qershor 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/1, fl. 684. Telegram i prefektit të Gjirokastrës, Zef Kadarja, për Ministrinë e Punëve të Brendshme, Gjirokastër, 21 janar 1929.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 240. Telegram shifër nr. 124 Res. i prefektit të Korçës, Jella d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Korçë, 22 maj 1928.
- Po aty, fl. 250. Shkresë nr. 51 Res. e zëvendëskomandantit të Baonit 2 Kufizuer, Kapiten I Mandiqi d.v, për Komandën P. F. Armate, Korçë, 22 maj 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 305. Telegram shifër nr. 161 Res. i zëvendësprefektit të Korçës, kapiten Sh. Borrshi d. v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Korçë, 20 qershor 1928.
- Po aty, fl. 345. Telegram shifër nr. 3/113 i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 9 korrik 1928.
- Po aty, fl. 354. Kopje shkrese (njoftim) e nënkomisarit të Policisë së Tiranës, drejtuar Drejtorisë së Përgjithshme të Sigurisë Botore në MPB, Tiranë, 14 korrik 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 240. Telegram shifër nr. 124 Res. i prefektit të Korçës, R. Jella d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Korçë, 22 maj 1928.
- Po aty, fl. 240. Telegram shifër nr. 124 Res. i prefektit të Korçës, R. Jella d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Korçë, 22 maj 1928; po aty, fl. 255. Telegram shifër nr. 3/86 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 31 maj 1928.
- Po aty, fl. 210. Telegram shifër nr. 3/71 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Kukës, 14 maj 1928.
- Po aty, fl. 229. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 19 maj 1928.
- Po aty, fl. 214. Telegram shifër nr. 3/72 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 15 maj 1928.
- Po aty, fl. 225. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 18 maj 1928.
- Po aty, fl. 216. Telegram shifër i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 17 maj 1928; po aty, fl. 245. Telegram i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 24 maj 1928.
- Po aty, fl. 279. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 7 qershor 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 316. Shkresë nr. 93/II Res. e prefektit të Tiranës për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 23 qershor 1928; po aty, fl. 317. Telegram shifër i Zyrës Sekrete të MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 26 qershor 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/1, fl. 671. Shkresë nr. 246/ I Res. e komisarit të Policisë së Qendrës së Tiranës, Xhafer Preza, për Zyrën Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme, Tiranë, 29 dhjetor 1928; po aty, fl. 718. Shkresë nr. 246/II Res. e komisarit të Policisë së Qendrës së Tiranës, Xhafer Preza, për prefekturën e Tiranës, 2 janar 1929.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 312. Telegram shifër nr. 108 Res. i prefektit të Vlorës, Q. Bodinaku, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Vlorë, 24 qershor 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 240. Telegram shifër nr. 124 Res. i prefektit të Korçës, R. Jella d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Korçë, 22 maj 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 304. Telegram i Zyrës Sekrete të MPB-së për prefekturën e Beratit dhe prefekturën e Gjirokastrës, Tiranë, 20 qershor 1928; po aty, fl. 306. Telegram i Zyrës Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme për prefekturën e Korçës, Tiranë, 21 qershor 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 294. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 14 qershor 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 337. Telegram shifër nr. 36/116 i MPB-së për prefekturën e Beratit, Tiranë, 4 korrik 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/1, fl. 716. Telegram nr. 138/4 i prefektit të prefekturës së Kosovës, Qazim Bodinaku, për Ministrinë e Punëve të Brendshme, Kukës, 11 janar 1929.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 289. Shkresë nr. 3/90 e prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, më 2 qershor 1928; po aty, fl. 263. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 3 qershor 1928; po aty, fl. 302. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 19 qershor 1928.
- Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/1, fl. 687-688. Shkresë nr. 138/I res. e prefektit të prefekturës së Kosovës, Q. Bodinaku, për Zyrën Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme, Kukës, 28 dhjetor 1928.
- *Për rastet e tjera nuk kemi mundur të gjejmë informacion mbi datat kur kishte nisur nga prefekturat, procedura e shqyrtimit të tyre.
References
Izber Hoti, Qëndrimi i diplomacisë italiane ndaj Shqipërisë dhe shqiptarëve (19301941) (Prishtinë: [mungon shtëpia botuese], 1997), 107-108; Halim Purellku, “Shpërngulja e organizuar e shqiptarëve nga Jugosllavia në Turqi në vitet 30-të të shek. XX dhe qëndrimi i Mbretërisë Shqiptare”, në 100 vjet Pavarësi, Aktet e konferencës shkencore ndërkombëtare, vëll. II, përgatiti për botim akademik Beqir Meta (Tiranë: Botimet albanologjike, 2014), 110.
Teki Selenica, Shqipëria më 1927 (Tiranë: Tirana, 1928), CXXIV; Skender Lutfiu, “Shpërngulja e popullsisë shqiptare nga Mbretëria e Jugosllavisë dhe vendosja e tyre në Monarkinë Shqiptare faktor determinues në raportet midis dy vendeve (1928-1939)”. Kumtesë e mbajtur në konferencën shkencore Shqipëria mes Dy Luftërave Botërore: Aspekte të politikës, të së drejtës, shoqërisë dhe kulturës shqiptare në vitet 1925-1939, organizuar nga Instituti i Historisë (ASH) dhe Fakulteti Drejtësisë (UT), më 14 dhjetor 2023 (në proces botimi).
Historia e Shqipërisë, vëll II, botim i Institutit të Historisë të Akademisë së Shkencave të RPSSH (Tiranë: 8 Nëntori, 1984), 45-48; Selenica, Shqipëria më 1927, CXXV; Marenglen Verli, Reforma agrare kolonizuese në Kosovë (1918-1941) (Tiranë: Iliria, 1992), 71; Marenglen Verli, Kosova në vështrim enciklopedik (Tiranë: Toena, 1999); Jusuf Osmani, Kolonizimi, reforma agrare dhe shpërngulja e shqiptarëve nga Kosova 1918-1941, (Dokumente): Kolonizimi, vëll.1 (Prishtinë: pa botues, 2016), 93.
Jani Sota, “Kontributi i mërgimtarëve kosovarë për historinë dhe kulturën e Myzeqesë (1912-1945)”, Kosova, nr. 31-32 (2009): 305.
Libri i Qarkoreve të Shtetit Shqiptar i Vitit 1922-1923, nr. 4, botim i Ministrisë së Punëve të Mbrendshme (Tiranë: Tirana, 1923), “Ligji mbi bursa për 36 djelmë shqiptarë prej viseve të mbetuna jashta shtetit shqiptar”, 403-404.
6Selenica, Shqipëria më 1927, CXXIX.
Hoti, Qëndrimi i diplomacisë italiane ndaj Shqipërisë, 111-112; Purellku, “Shpërngulja e organizuar e shqiptarëve”, 110.
*Për shqiptarët e viseve etnike shqiptare në Jugosllavi, të cilët u vendosën në Shqipëri, përdoreshin emërtime të ndryshme, si: emigrantë, imigrantë, muhaxhirë, shqiptarë irridentë.
Libri i Qarkoreve i Vitit 1922-1923, nr. 5, botim i Ministrisë së Punëve të Mbrendshme (Tiranë: Tirana, 1923), Pjes’ e X-të – Ligje e rregullore, 267-268; Selenica, Shqipëria më 1927, CXXIII; Haxhi Shkoza, Financat e Shqipnis (1839-1934) (Tiranë: Nikaj, 1935), 18-19; “Ligjë. Mi të vendosurit e Emigrantëve dhe të Bujqëve në Tokat e Shtetit”, Shqipëtari i Amerikës, nr. 36, Korçë, 23 qershor 1923, 5.
Po aty; Fletore Zyrtare, nr. 50, Vjeti VIII, botim i Ministrisë së Punëve të Mbrendshme (Tiranë: 16 shtator 1929), 1, Dekretligjë “Mbi përjashtimin e emigrandëve nga e tretëta edhe për vjetin 1929”, Tiranë, 22 gusht 1929.
Joan Fultz Kontos, Red Cross – Black Eagle: A Biography of Albania’s American School (Boulder, Co: East European Monographs, distributed by Columbia University Press) (New York: 1981), 81; Miranda Vickers, Shqiptarët – Një histori moderne, përkthyer nga Xhevdet Shehu (Tiranë: Bota Shqiptare, 2008), 206-207.
Selenica, Shqipëria më 1927, CXXVI.
Po aty, CXXVII.
Joseph Swire, Shqipëria. Ngritja e një mbretërie, përkthyer nga Kujtim Ymeri (Tiranë: Dituria, 2005), 369-370.
The Near East and India, London: January 14, 1926; po aty, February, 11, 1926; po aty, September 2, 1926; Swire, Shqipëria. Ngritja e një mbretërie, 369.
Selenica, Shqipëria më 1927, CXXIX.
Swire, Shqipëria. Ngritja e një mbretërie, 370; Selenica, Shqipëria më 1927, CXXVIII.
Selenica, Shqipëria më 1927, CXXVII.
Hoti, Qëndrimi i diplomacisë italiane ndaj Shqipërisë, 109.
Lutfiu, “Shpërngulja e popullsisë shqiptare”.
Hoti, Qëndrimi i diplomacisë italiane ndaj Shqipërisë, 111-112; Purellku, “Shpërngulja e organizuar e shqiptarëve”, 110.
Zamir Shtylla, “Shpërnguljet me dhunë të shqiptarëve nga Kosova dhe viset e tjera ndërmjet Dy Luftërave Botërore (1918-1941)”, në Çështja e Kosovës – Një problem historik dhe aktual, përmbledhje e akteve të simpoziumit të mbajtur në Tiranë, më 15-16 prill 1993, organizuar nga Instituti i Historisë – Prishtinë dhe Instituti i Historisë – Tiranë (Tiranë: [pa shtëpi botuese], 1996), 178.
Arkivi Qendror Shtetëror i Republikës së Shqipërisë (më tej: AQSH), Fondi (më tej: F) 152, Viti (më tej: V) 1928, Dosja (më tej: D) 64, fl. 201. Telegram shifër nr. 3/68 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, Novruz Taçi, për Zyrën Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme (më tej: MPB), Kukës, 8 maj 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 369. Kopje e shkresës [pa numër] së konsullit shqiptar në Korfuz, M. Vrioni, për Ministrinë e Punëve të Jashtme të Shqipërisë, Korfuz, 26 qershor 1928.
Lutfiu, “Shpërngulja e popullsisë shqiptare”.
AQSH, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 201. Telegram shifër nr. 3/68 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 8 maj 1928.
Po aty.
Po aty, fl. 267. Telegram shifër nr. 3/91 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 5 qershor 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 322. Shkresë nr. 32/93 e komandantit të Përgjithshëm të Xhandarmërisë, Kasem Sejdini, për MPB-në, Tiranë, 27 qershor 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 214. Telegram shifër nr. 3/72 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 15 maj 1928; po aty, fl. 209. Telegram i MPB-së për Ministrinë e Punëve të Jashtme (më tej: MPJ) të Shqipërisë, Tiranë, 11 maj 1928; po aty, fl. 251. Telegram shifër nr. 3/84 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 28 maj 1928.
Po aty, fl. 255. Telegram shifër nr. 3/86 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 31 maj 1928.
Po aty, fl. 259. Telegram shifër nr. 3/87 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 2 qershor 1928.
Po aty, fl. 217. Telegram shifër nr. 3/74 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 16 maj 1928.
Po aty, fl. 230. Shkresë nr. 1104/III e prefektit të Beratit, Ismet Kryeziu, për Drejtorinë e Korrespondencës në MPB, Berat, 14 maj 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 369. Kopje e shkresës [pa numër] e konsullit shqiptar në Korfuz, M. Vrioni, për Ministrinë e Punëve të Jashtme të Shqipërisë, Korfuz, 26 qershor 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 209. Telegram i MPB-së për MPJ-në, Tiranë, 11 maj 1928; po aty, fl. 214. Telegram shifër nr. 3/72 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, Novruz Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 15 maj 1928; po aty, fl. 251. Telegram shifër nr. 3/84 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Kukës, 28 maj 1928; po aty, fl. 259. Telegram shifër nr. 3/87 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 2 qershor 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 369. Kopje e shkresës [pa numër] e konsullit shqiptar M. Vrioni në Korfuz për Ministrinë e Punëve të Jashtme të Shqipërisë, Korfuz, 26 qershor 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 242. Telegram shifër nr. 3/82 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 23 maj 1928.
Po aty, fl. 255. Telegram shifër nr. 3/86 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 31 maj 1928; po aty, fl. 204. Telegram shifër nr. 3/69 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi, për MPB-në, Kukës, 9 maj 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 345. Telegram shifër nr. 3/113 i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 9 korrik 1928.
Po aty, fl. 248. Telegram i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Vlorës dhe nënprefekturën e Delvinës, Tiranë, 26 maj 1928; po aty, fl. 276. Shkresë nr. 87/II Res. e nënprefekturës së Delvinës për prefekturën e Gjirokastrës
dhe për dijeni Zyrës Sekrete të MPB-së, Delvinë, 1 qershor 1928; po aty, fl. 264. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Gjirokastrës, Tiranë, 4 qershor 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 308. Telegram nr. 118/7 Res. i prefekturës së Gjirokastrës për Zyrën Sekrete të MPB-së, Gjirokastër, 23 qershor 1928.
* Shqiptari me inicialet Q. O., me origjinë nga Prizreni, kishte hyrë në Shqipëri së bashku me familjen e tij dhe fillimisht ishte strehuar në katundin Shikaj të Vaspasit. Atje, ai vendosi kontakte me krahinarin e Vaspasit për të zhvilluar veprimtari zbulimi në favor të shtetit shqiptar, por në fakt rezultoi e kundërta.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/1, fl. 636. Telegram shifër nr. 169/8 i Zyrës Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme për prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 21 maj 1928.
Po aty, fl. 624.1. Telegram shifër nr. 169 i MPB-së për nënprefekturën e Pukës, Tiranë, 5 mars 1928; po aty, fl. 625. Shkresë nr. 19/I Res. e nënprefektit të Pukës për Zyrën Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme, Pukë, 9 mars 1928.
Po aty, fl. 626. Shkresë nr. 169/I e Zyrës Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme për nënprefekturën e Pukës, Tiranë, 14 mars 1928; po aty, fl. 628. Telegram nr. 19/II Res. i nënprefektit të Pukës, S. Gostivari, për Zyrën Sekrete të
Ministrisë së Punëve të Brendshme, Pukë, 6 prill 1928.
Po aty, fl. 627. Shkresë nr. 169/II e Zyrës Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme për prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 7 prill 1928.
Po aty, fl. 630. Shkresë nr. 169/IV e Zyrës Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme për prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 17 prill 1928.
Po aty, fl. 634. Shkresë nr. 169/6 e ministrit të Punëve të Brendshme, Abdurrahman Dibra, për prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 26 prill 1928.
Po aty, fl. 636. Telegram shifër nr. 169/8 i Zyrës Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme për prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 21 maj 1928.
Po aty, fl. 638. Telegram shifër nr. 107/VI Res. i prefektit të Shkodrës, Siri Leskoviku, për Zyrën Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme, Shkodër, 3 qershor 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 251. Telegram shifër nr. 3/84 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Tiranë, 28 maj 1928; po aty, fl. 274. Telegram i MPB-së për prefekturën e Tiranës, Tiranë, 6 qershor 1928; po aty, fl. 275. Telegram i MPB-së për prefekturën e Durrësit, Tiranë, 6 qershor 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 357. Telegram shifër nr. 36/130 i Zyrës Sekrete të MPB-së për prefekturën e Vlorës, Tiranë, 16 korrik 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 225. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 18 maj 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 365. Telegram shifër nr. 46/ Res. i nënprefektit të Fierit, R. Kikia d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Fier, 19 korrik 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 245. Telegram i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 24 maj 1928.
Po aty, fl. 229. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 19 maj 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 317. Telegram shifër i Zyrës Sekrete të MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 26 qershor 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 279. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 7 qershor 1928.
Po aty, fl. 216. Telegram shifër i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 17 maj 1928; po aty, fl. 254. Telegram shifër i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe Drejtorinë e Emigracionit, Tiranë, 1 qershor 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 323. Telegram shifër nr. 3/105 Res. i prefektit të Kosovës, N. Taçi, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 28 qershor 1928; po aty, fl. 344. Telegram shifër nr. 3/111 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 8 korrik 1928.
Po aty, fl. 328. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 2 korrik 1928.
*Kjo nënë shqiptare quhej Oze Ademi.
Po aty, fl. 343. Telegram shifër nr. 36/122 i Zyrës Sekrete të MPB-së për prefekturën e Durrësit, Tiranë, 9 korrik 1928.
AQSH, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 209. Telegram i Ministrisë së Punëve të Brendshme për Ministrinë e Punëve të Jashtme, Tiranë, 11 maj 1928.
Po aty, fl. 217. Telegram shifër nr. 3/74 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Kukës, 16 maj 1928.
Po aty, fl. 216. Telegram shifër i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 17 maj 1928; po aty, fl. 245. Telegram i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 24 maj 1928.
Po aty, fl. 251. Telegram shifër nr. 3/84 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Tiranë, 28 maj 1928; po aty, fl. 255. Telegram shifër nr. 3/86 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së,
Tiranë, 31 maj 1928; po aty, fl. 259. Telegram shifër nr. 3/87 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 2 qershor 1928.
Po aty, fl. 210, Telegram shifër nr. 3/71 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Tiranë, 14 maj 1928.
Po aty, fl. 222. Telegram shifër nr. 3/75 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Tiranë, 17 maj 1928; po aty, fl. 242. Telegram shifër nr. 3/82 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 23 maj 1928; po aty, fl. 267. Telegram shifër nr. 3/91 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 5 qershor 1928; po aty, fl. 269. Telegram shifër nr. 3/92 Res. i prefektit të prefekturës së
Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 5 qershor 1928; po aty, fl. 283. Telegram shifër nr. 50 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Tiranë, 9 qershor 1928.
Po aty, fl. 242. Telegram shifër nr. 3/82 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 23 maj 1928.
Po aty, fl. 230. Shkresë nr. 1104/III e prefektit të prefekturës së Beratit, Ismet Kryeziu për MPB-në, Tiranë, Berat, 14 maj 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 303. Shkresë nr. 76 Res. e prefektit të Beratit, I. Kryeziu, për Drejtorinë e Korrespondencës së MPB-së, Berat, 16 qershor 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/1, fl. 684. Telegram i prefektit të Gjirokastrës, Zef Kadarja, për Ministrinë e Punëve të Brendshme, Gjirokastër, 21 janar 1929.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 240. Telegram shifër nr. 124 Res. i prefektit të Korçës, Jella d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Korçë, 22 maj 1928.
Po aty, fl. 250. Shkresë nr. 51 Res. e zëvendëskomandantit të Baonit 2 Kufizuer, Kapiten I Mandiqi d.v, për Komandën P. F. Armate, Korçë, 22 maj 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 305. Telegram shifër nr. 161 Res. i zëvendësprefektit të Korçës, kapiten Sh. Borrshi d. v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Korçë, 20 qershor 1928.
Po aty, fl. 345. Telegram shifër nr. 3/113 i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 9 korrik 1928.
Po aty, fl. 354. Kopje shkrese (njoftim) e nënkomisarit të Policisë së Tiranës, drejtuar Drejtorisë së Përgjithshme të Sigurisë Botore në MPB, Tiranë, 14 korrik 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 240. Telegram shifër nr. 124 Res. i prefektit të Korçës, R. Jella d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Korçë, 22 maj 1928.
Po aty, fl. 240. Telegram shifër nr. 124 Res. i prefektit të Korçës, R. Jella d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Korçë, 22 maj 1928; po aty, fl. 255. Telegram shifër nr. 3/86 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 31 maj 1928.
Po aty, fl. 210. Telegram shifër nr. 3/71 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për MPB-në, Kukës, 14 maj 1928.
Po aty, fl. 229. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 19 maj 1928.
Po aty, fl. 214. Telegram shifër nr. 3/72 Res. i prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, 15 maj 1928.
Po aty, fl. 225. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 18 maj 1928.
Po aty, fl. 216. Telegram shifër i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 17 maj 1928; po aty, fl. 245. Telegram i ministrit të Punëve të Brendshme, K. Kotta d.v., për prefekturën e Kosovës dhe prefekturën e Shkodrës, Tiranë, 24 maj 1928.
Po aty, fl. 279. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 7 qershor 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 316. Shkresë nr. 93/II Res. e prefektit të Tiranës për Zyrën Sekrete të MPB-së, Tiranë, 23 qershor 1928; po aty, fl. 317. Telegram shifër i Zyrës Sekrete të MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 26 qershor 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/1, fl. 671. Shkresë nr. 246/ I Res. e komisarit të Policisë së Qendrës së Tiranës, Xhafer Preza, për Zyrën Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme, Tiranë, 29 dhjetor 1928; po aty, fl. 718. Shkresë nr. 246/II Res. e komisarit të Policisë së Qendrës së Tiranës, Xhafer Preza, për prefekturën e Tiranës, 2 janar 1929.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 312. Telegram shifër nr. 108 Res. i prefektit të Vlorës, Q. Bodinaku, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Vlorë, 24 qershor 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 240. Telegram shifër nr. 124 Res. i prefektit të Korçës, R. Jella d.v., për Zyrën Sekrete të MPB-së, Korçë, 22 maj 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 304. Telegram i Zyrës Sekrete të MPB-së për prefekturën e Beratit dhe prefekturën e Gjirokastrës, Tiranë, 20 qershor 1928; po aty, fl. 306. Telegram i Zyrës Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme për prefekturën e Korçës, Tiranë, 21 qershor 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 294. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 14 qershor 1928; po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/a, fl. 337. Telegram shifër nr. 36/116 i MPB-së për prefekturën e Beratit, Tiranë, 4 korrik 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/1, fl. 716. Telegram nr. 138/4 i prefektit të prefekturës së Kosovës, Qazim Bodinaku, për Ministrinë e Punëve të Brendshme, Kukës, 11 janar 1929.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64, fl. 289. Shkresë nr. 3/90 e prefektit të prefekturës së Kosovës, N. Taçi, për Zyrën Sekrete të MPB-së, Kukës, më 2 qershor 1928; po aty, fl. 263. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 3 qershor 1928; po aty, fl. 302. Telegram shifër i MPB-së për prefekturën e Kosovës, Tiranë, 19 qershor 1928.
Po aty, F. 152, V. 1928, D. 64/1, fl. 687-688. Shkresë nr. 138/I res. e prefektit të prefekturës së Kosovës, Q. Bodinaku, për Zyrën Sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme, Kukës, 28 dhjetor 1928.
*Për rastet e tjera nuk kemi mundur të gjejmë informacion mbi datat kur kishte nisur nga prefekturat, procedura e shqyrtimit të tyre.